Τα τελευταία δεδομένα από τις μεσοχειμωνιάτικες καταγραφές υδρόβιων πουλιών κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την επιβίωση των υγροτόπων της Κύπρου, με τον πληθυσμό των Φλαμίνγκο (Phoenicopterus roseus) που διαχειμάζει στην Κύπρο να εμφανίζεται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, ιδιαίτερα στην Αλυκή Ακρωτηρίου.

Για πρώτη φορά φέτος από το 1992, που ξεκίνησαν οι συστηματικές καταγραφές, ο αριθμός των Φλαμίνγκο στην Αλυκή Ακρωτηρίου που έχει καταγραφεί κατά τον μήνα Ιανουάριο (2025) ήταν μόλις 30 πουλιά. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι ο σημερινός αριθμός είναι χαμηλότερος ακόμα και από αυτόν που καταγράφηκε κατά τη μεγάλη ξηρασία του 2008. Τα τελευταία λίγα χρόνια καταγράφονται μόλις 100-250 Φλαμίνγκο στην Αλυκή Ακρωτηρίου σε σύγκριση με προηγούμενες χρονιές όπου καταγράφονταν κάθε χρόνο περίπου 2.000-5.000. Σε πολύ καλές χρονιές καταγράφηκαν μέχρι και 8.000-13.000 Φλαμίνγκο.

“Η δραματική μείωση του πληθυσμού των Φλαμίνγκο αποτελεί σοβαρό δείκτη για την υποβάθμιση των υγροτόπων μας,” δήλωσε ο Νίκος Κασίνης, Ανώτερος Λειτουργός της Υπηρεσίας Θήρας και Πανίδας. “Παραδοσιακά, η παρουσία νερού στις αλυκές συνοδευόταν από την παρουσία Φλαμίνγκο. Αυτή η σχέση δεν ισχύει πλέον, ιδιαίτερα στην Αλυκή Ακρωτηρίου.”

Στην Αλυκή Ακρωτηρίου επιπλέον, παρατηρούνται σημειακές, μη φυσιολογικές εισροές νερού, τόσο σε ποσότητα όσο και σε ποιότητα, στο βόρειο μέρος της Αλυκής, όπου παρατηρείται σημαντική ρύπανση και ευτροφισμός. Παρόλο που η προέλευση των εισροών στα σημεία αυτά ακόμα διερευνάται πιθανό να έχει επηρεάσει δυσμενώς τον υδροβιότοπο, κάτι το οποίο θα είχε αλυσιδωτές επιπτώσεις σε όλα τα είδη της άγριας πανίδας της περιοχής.

Οι πιθανές αιτίες της μείωσης των Φλαμίνγκο που διαχειμάζουν στην Κύπρο είναι πολύπλευρες:

• Αναπτύξεις εντός της λεκάνης απορροής των υγροτόπων που επηρεάζουν την ποιότητα και την ποσότητα νερού που εισρέει σε αυτούς 
• Αλλαγές στη σύσταση των βιολογικών ποιοτικών στοιχείων του νερού (π.χ. μείωση του ζωοπλαγκτόν στη στήλη νερού)
• Ευρύτερες περιβαλλοντικές πιέσεις στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου 
• Επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής

Απαιτείται επείγουσα και συντονισμένη δράση από όλους τους αρμόδιους φορείς, τόσο της Κυπριακής Δημοκρατίας όσο και των Βρετανικών Βάσεων, για:

• Την εντατική διερεύνηση των αιτιών της μείωσης των Φλαμίνγκο στην Αλυκή Ακρωτηρίου
• Τον εντοπισμό της πηγής των μη φυσιολογικών σε ποσότητα και ποιότητα εισροών νερού σε συγκεκριμένα σημεία στην Αλυκή Ακρωτηρίου
• Μέτρα για την αποκατάσταση της σημειακής ρύπανσης και διασφάλιση καλής ποιότητας νερού στην Αλυκή μακροπρόθεσμα
• Τη λήψη μέτρων για τη διατήρηση αυτού του διεθνούς σημασίας υγρότοπου που έχει χαρακτηρισθεί ως περιοχή Ramsar λόγω του σημαντικού αριθμού Φλαμίνγκο αλλά και άλλων ειδών υδροβίων πτηνών που φιλοξενεί τον χειμώνα

Η κατάσταση απαιτεί άμεση προσοχή καθώς η μείωση δεν περιορίζεται μόνο στα Φλαμίνγκο – ο συνολικός αριθμός των υδρόβιων πουλιών στην Αλυκή Ακρωτηρίου παρουσιάζει πτωτική τάση την τελευταία δεκαετία.