Έργο για τo Αθρωποπούλλι

Έργο για τo Αθρωποπούλλι

Το Αθρωποπούλλι

Το Αθρωποπούλλι Tyto alba  είναι μία από τις έξι κουκουβάγιες που απαντούν στην Κύπρο. Το λευκό του πρόσωπο και φτέρωμα και οι χρυσές του φτερούγες το κάνουν να ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα είδη κουκουβάγιας της Κύπρου. Είναι αποκλειστικά νυχτόβιο και έχει εξαιρετική νυχτερινή όραση και ακοή και αθόρυβη πτήση. Χάρη σε αυτά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, το Αθρωποπούλλι είναι ο τέλειος θηρευτής τρωκτικών.

Μελέτες σχετικά με τη δίαιτα του Αθρωποπουλλιού δείχνουν ότι τρέφεται σχεδόν αποκλειστικά σε τρωκτικά, με το 96% της διατροφής του να αποτελείται από τρωκτικά, όπως αρουραίους, ποντίκια και μυγαλές. Ως αποτέλεσμα, ένα και μόνο Αθρωποπούλλι μπορεί να φάει έως και 1000 τρωκτικά ετησίως. Κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου, το Αθρωποπούλλι κυνηγά σε ακτίνα ενός χιλιομέτρου από τη φωλιά του, ενώ κάποιες φορές θα κυνηγήσει μέχρι και 4.5χλμ μακριά από αυτήν.

Το πρόβλημα με τα τρωκτικοκτόνα

Τα τρωκτικοκτόνα χρησιμοποιούνται εκτενώς στην Κύπρο με περίπου 300 τόνους αντιπηκτικού τρωκτικοκτόνου 2ης γενιάς Bromadiolone (0.25%) να χρησιμοποιούνται ετησίως. Αυτά διανέμονται σε επιδοτούμενη τιμή στις τοπικές κοινότητες, οι οποίες στη συνέχεια τα διανέμουν στους αγρότες για τον έλεγχο των τρωκτικών που κάνουν ζημιές στα δέντρα και τις καλλιέργειες τους.

Η χρήση τρωκτικοκτόνων στην ύπαιθρο θέτει σε κίνδυνο τη βιοποικιλότητα και ιδιαίτερα πουλιά, όπως το Αθρωποπούλλι, τα οποία τρέφονται κυρίως με τρωκτικά. Είδη που τρέφονται με τρωκτικά (όπως τα Αθρωποπούλλια) κινδυνεύουν από θάνατο λόγω δευτερογενούς δηλητηρίασης, η οποία μπορεί να προκύψει όταν ένα ζώο καταναλώσει τρωκτικά τα οποία έχουν καταναλώσει δηλητήριο.

Το έργο για το Αθρωποπούλλι

Στόχος του έργου είναι να ενθαρρύνει τη χρήση των Αθρωποπουλλιών για έλεγχο επιβλαβών τρωκτικών στη γεωργία με παράλληλη μείωση των τρωκτικοκτόνων.

Το έργο μας με τα Αθρωποπούλλια ξεκίνησε το 2015, με χρηματοδότηση από το Tasso Leventis Conservation Foundation. Σε συνεργασία με αγρότες και αγροτικές κοινότητες, ξεκινήσαμε την εγκατάσταση τεχνητών φωλιών για τα Αθρωποπούλλια σε διάφορες περιοχές στην Κύπρο σε μια προσπάθεια να μειωθεί η χρήση τρωκτικοκτόνων στην ύπαιθρο και να ενθαρρύνουμε το Αθρωποπούλλι ως βιολογική μέθοδο ελέγχου των τρωκτικών. Από τότε, έχουμε εγκαταστήσει συνολικά 64 τεχνητές φωλιές για Αθρωποπούλλια σε όλη την Κύπρο. Σε αυτό τον αριθμό προστίθενται και οι τεχνητές φωλιές που έχουν εγκαταστήσει η Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας, το Τμήμα Δασών και το Τμήμα Γεωργίας, και έτσι σήμερα υπάρχουν περισσότερες από 400 τεχνητές φωλιές εγκατεστημένες σε όλη την Κύπρο.

Παράλληλα διοργανώνονται σχετικά εργαστήρια για διάχυση της γνώσης στους γεωργούς αλλά και στις αρμόδιες αρχές.

Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο του έργου είναι η διεξαγωγή έρευνας για τη μελέτη άλλων πτυχών της βιολογίας του Αθρωποπουλλιού και τις επιπτώσεις που αυτές έχουν στους πληθυσμούς των τρωκτικών.

Δακτυλίωση Αθρωποπουλλιών κατά τη διάρκεια ελέγχου στις φωλιές © BirdLife Cyprus

Η Ομάδα Εργασίας για το Αθρωποπούλλι στην Κύπρο

Η χρήση του Αθρωποπουλλιού ως βιολογική μέθοδος ελέγχου τρωκτικών είναι μια πολυχρησιμοποιημένη μέθοδος σε άλλες χώρες. Το Ισραήλ χρησιμοποιεί αυτή τη μέθοδο από τη δεκαετία του 80 και έχει καταφέρει να μειώσει τη χρήση δηλητηρίων κατά 80% από το 2006. Σήμερα στο Ισραήλ υπάρχουν περισσότερες από 4500 τεχνητές φωλιές εγκατεστημένες σε όλη τη χώρα.

Το επιτυχημένο παράδειγμα του Ισραήλ ώθησε την Κύπρο να πάρει αυτή την  προσπάθεια ένα βήμα παραπέρα, μέσα από την ανάπτυξη ενός Εθνικού Σχεδίου Δράσης για το Αθρωποπούλλι.  

Με την υποστήριξη του Υπουργού Γεωργίας, Δρ. Καδή, σε συνεργασία με την Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας, το Τμήμα Δασών και το Τμήμα Γεωργίας, συντάξαμε ένα προσχέδιο του Εθνικού Σχεδίου Δράσης, το οποίο παρουσιάσαμε στον Υπουργό στις αρχές Ιουνίου 2020. Το προσχέδιο καλύπτει δράσεις για την ενίσχυση του τομέα της έρευνας, της εκπαίδευσης, της μείωσης των τρωκτικοκτόνων και της δημιουργίας ενός αγροπεριβαλλοντικού μέτρου που θα προωθήσει περαιτέρω τη μέθοδο και την υιοθέτησή της από τους γεωργούς. Μέσα από ένα τέτοιο μέτρο, ένας ενδιαφερόμενος αγρότης που θα ήθελε να μειώσει τη χρήση τρωκτικοκτόνων, θα μπορούσε να λάβει τεχνητές φωλιές, καθώς και καθοδήγηση και υποστήριξη για την τοποθέτηση, και να αποζημιωθεί για τυχόν ζημιές στην παραγωγή που πιθανώς να υποστεί από τρωκτικά στο διάστημα μεταξύ της εγκατάστασης της φωλιάς και της κατάληψής της από ένα ζευγάρι Αθρωποπουλλιών.

Κοινοποίηση

elGreek
Scroll to Top