Το 2020 ήταν η χρονιά που έφερε τα πάνω κάτω σε ολόκληρο τον πλανήτη. Οι τελευταίοι 12 μήνες ήταν απίστευτα δύσκολοι και επηρέασαν τον καθένα από μας με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους. Αν υπάρχει όμως ένα καλό από όλο αυτό, είναι ότι ο τελευταίος χρόνος μάς έκανε να εκτιμήσουμε τα πιο ουσιώδη, τα πιο σημαντικά. Μας έδειξε ένα διαφορετικό τρόπο ζωής, πιο «αργό», λιγότερο εγωιστικό και λιγότερο καταναλωτικό, καθοδηγούμενο από ενσυναίσθηση και συλλογικότητα. Μας υπενθύμισε για την αξία του φυσικού κόσμου, ότι άνθρωποι και φύση είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι και ότι η διαφύλαξη και η προστασία της είναι αναγκαία, για το καλό όλων. Καθώς το έτος τελειώνει, μοιραζόμαστε μαζί σας κάποια από τα πράγματα που καταφέραμε να πετύχουμε το 2020, με τη δική σας στήριξη, και παρά όλες τις προκλήσεις της πανδημίας.

1. Ενθαρρύναμε τη σύνδεση μικρών και μεγάλων με τη φύση

Με τις προγραμματιζόμενες μας εκδηλώσεις να ακυρώνονται και με τα σχολεία κλειστά, προσπαθήσαμε να ενισχύσουμε τη διαδικτυακή μας παρουσία ώστε μικροί και μεγάλοι να παραμείνουν συνδεδεμένοι με τον φυσικό κόσμο. Κατά το ανοιξιάτικο lockdown, διοργανώσαμε ένα μοναδικό και διασκεδαστικό αγώνα πτηνοπαρατήρησης από το σπίτι ενθαρρύνοντας τον κόσμο να έρθουν σε επαφή με τη φύση μέσα από τα πουλιά - είτε από το παράθυρο, το μπαλκόνι ή τον κήπο μας. Η επιτυχία του αγώνα αυτού, μας οδήγησε να διοργανώσουμε ακόμα ένα παρόμοιο αγώνα, δύο μέρες μετά τα Χριστούγεννα. Μοιραστήκαμε επίσης διάφορες δραστηριότητες, κατασκευές, παιχνίδια, βίντεο και ντοκιμαντέρ για να κρατήσουμε τα παιδιά απασχολημένα και δημιουργικά στο σπίτι, μαθαίνοντας ταυτόχρονα για τον θαυμαστό κόσμο των πουλιών και τη φύση. Τέλος, το φθινόπωρο, εκδώσαμε το πρώτο τεύχος του παιδικού μας περιοδικού «Σκαλιφούρτα Junior», το οποίο απευθύνεται σε παιδιά 7-12 χρονών χρόνων που είναι μέλη του Πτηνολογικού μέσω παιδικής ή οικογενειακή συνδρομής.

2. Το μήνυμά μας έφθασε σε περισσότερα από 120.000 άτομα

Όταν τον Οκτώβριο γίναμε μάρτυρες ενός θλιβερού εγκλήματος κατά των άγριων πουλιών στην επαρχία Λάρνακας, με τον παράνομο πυροβολισμό δεκάδων Μελισσοφάγων και άλλων προστατευόμενων ειδών, καταγγείλαμε αμέσως το συμβάν στην Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας και καταδικάσαμε το συμβάν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στον Τύπο με σχετική ανακοίνωση. Ακολούθησε δημόσια κατακραυγή αλλά και πολλές συνεντεύξεις στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση, ασκώντας έτσι μεγαλύτερη πίεση στις αρχές για αποτελεσματική επόπτευση και εφαρμογή του νόμου. Συνεχίζουμε να ασκούμε πίεση για τη σωστή εφαρμογή του νόμου και την εξάλειψη τέτοιων θλιβερών περιστατικών.

3. Οι τεχνητές φωλιές γεμίζουν, και όχι μόνο με Αθρωποπούλλια

Από το 2015 τοποθετούμε τεχνητές φωλιές για Αθρωποπούλλια σε αγροτικές περιοχές σε συνεννόηση με τοπικές κοινότητες και οργανωμένα σύνολα. Από τότε, έχουμε εγκαταστήσει συνολικά πέραν των 65 τεχνητών φωλιών σε όλη την Κύπρο και τα αποτελέσματα από τον φετινό έλεγχο των φωλιών ήταν πολύ ενθαρρυντικά. Από τις 61 φωλιές που ελέγξαμε, 31 από αυτές είχαν ενδείξεις κατάληψης (παρουσία εμεσμάτων) και 23 από αυτές είχαν αποκτήσει ενοίκους: σε δώδεκα φωλιές Αθρωποπούλλια, σε οκτώ Θουπιά, σε μία Κίτσης, σε μία Κράγκα και σε μία Σπουργίτι. Το γεγονός ότι τόσες πολλές κουκουβάγιες εντόπισαν τις τεχνητές φωλιές και ένας μεγάλος αριθμός επέλεξε να φωλιάσει σε αυτές είναι ιδιαίτερα ικανοποιητικό, τόσο για μας αλλά και για τις τοπικές κοινότητες και τους αγρότες που τοποθέτησαν τις φωλιές στα χωράφια τους. Είναι πολύ ενθαρρυντικό που βλέπουμε τις προσπάθειές μας, αλλά και τις προσπάθειες των κυβερνητικών τμημάτων που υλοποιούν αντίστοιχα προγράμματα, να φέρνουν αποτελέσματα. Το ενδιαφέρον από κοινότητες και οργανωμένα σύνολα παραμένει αυξημένο και έτσι προσβλέπουμε σε περισσότερες κοινότητες να υιοθετούν αυτή τη φυσική μέθοδο για έλεγχο των τρωκτικών και να μειώνουν τη χρήση δηλητηρίων το 2021.

4. Συμβάλαμε στην έκδοση του 2ου Άτλαντα των Αναπαραγόμενων Πουλιών της Ευρώπης

Ο δεύτερος Άτλαντας Αναπαραγόμενων Πουλιών της Ευρώπης (EBBA2) ο οποίος δημοσιεύθηκε αρχές Δεκεμβρίου 2020 είναι πιθανώς το μεγαλύτερο έργο πολιτών-επιστημών στην Ευρώπη με ενημερωμένες πληροφορίες σχετικά με την κατανομή αναπαραγωγής και την αφθονία 596 ειδών πουλιών (ιθαγενών και μη) της Ευρώπης. Το BirdLife Cyprus ήταν ο εθνικός συντονιστής της Κύπρου για το έργο, το οποίο για πρώτη φορά συμπεριέλαβε το νησί σε Άτλαντα Αναπαραγόμενων Πουλιών της Ευρώπης (η Κύπρος δεν συμπεριλήφθηκε στον πρώτο άτλαντα). Στην Κύπρο, περισσότεροι από 90 εθελοντές συνεισέφεραν τον χρόνο και τις δεξιότητές τους για μια περίοδο πέντε χρόνων για να συλλέξουν ένα σύνολο δεδομένων υψηλής ποιότητας που καλύπτει ολόκληρο το νησί και τεκμηριώνει την κατανομή των περίπου 100 ειδών πουλιών που αναπαράγονται εδώ. Ο νέος άτλαντας θα αποτελέσει τη βάση για περαιτέρω έρευνα που θα υποστηρίξει τις προσπάθειες διατήρησης των πουλιών και της υπόλοιπης βιοποικιλότητας σε ολόκληρη την Ευρώπη για τις επόμενες δεκαετίες.

5. Διεκπεραιώσαμε τις καταγραφές μας κατά το ανοιξιάτικο lockdown

Η απαγόρευση κυκλοφορίας που επιβλήθηκε κατά τους ανοιξιάτικους μήνες συνέπεσε με την αναπαραγωγική περίοδο των πουλιών. Ήμασταν αποφασισμένοι όμως να μην αφήσουμε τις συνθήκες αυτές να εμποδίσουν τη διεκπεραίωση του κυριότερου προγράμματος καταγραφών που πραγματοποιούμε κάθε χρόνο, αυτό της παρακολούθησης κοινών πουλιών. Ευτυχώς, οι καταγραφές πουλιών είναι μια «υγιεινή» δραστηριότητα, αφού είναι δουλειά ενός μόνο ατόμου και σε τοποθεσίες μακριά από κατοικημένες περιοχές ή αστικά κέντρα. Ο κάθε εθελοντής εφοδιάστηκε με όλα τα απαραίτητα έγγραφα και δόθηκαν αυστηρές οδηγίες σχετικά με την τήρηση των κανονισμών, ενώ κατά τη διάρκεια της περιόδου καταγραφών, η τακτική επικοινωνία ήταν αναγκαία για την έγκαιρη τροποποίηση του προγράμματός μας ανάλογα με τις μεταβαλλόμενες συνθήκες. Η προσπάθεια αυτή άξιζε, καθώς το αποτέλεσμα ήταν ότι μπορέσαμε να πραγματοποιήσουμε με επιτυχία το Πρόγραμμα Παρακολούθησης Κοινών Πουλιών για το 2020 με πλήρη συμμόρφωση με τους υγειονομικούς κανονισμούς και τους κανόνες κοινωνικής αποστασιοποίησης.
 
Καθώς αντικρύζουμε το 2021 με ελπίδα, δεσμευόμαστε σε ακόμη ένα χρόνο σκληρής δουλειάς για τα πουλιά και τη φύση της Κύπρου. Ελπίζουμε να είστε συνοδοιπόροι μας σε αυτό το ταξίδι. Μάθετε εδώ πώς μπορείτε να γίνετε μέλος και να στηρίξετε το έργο μας.