Συνέντευξη με τον κτηνίατρο άγριας ζωής Κωνσταντίνο Αντωνίου

© Silvio A. Rusmigo
© Silvio A. Rusmigo
Οι κτηνίατροι άγριας ζωής είναι λίγοι και “σπάνιοι” στην Κύπρο, και έτσι δεν μπορούσαμε να μην πάρουμε συνέντευξη από έναν, ο οποίος τυχαίνει να είναι και στενός συνεργάτης του BirdLife Cyprus.

Κοινοποίηση μέσω:

Πότε ξεκίνησε το ενδιαφέρον σου για τα πουλιά;

Από πολύ μικρός είχα μια ανεξάντλητη περιέργεια για τη φύση και τα ζώα. Το μόνο που με ενδιέφερε να διαβάζω ήταν εγκυκλοπαίδειες για ζώα με εικόνες, ενώ τα μόνα κανάλια που παρακολουθούσα ήταν το Animal Planet και το National Geographic. Είχα την τύχη να έχω στην οικογένεια μου παππού βοσκό, οπότε, αντί να πηγαίνω σε καλοκαιρινό σχολείο τα καλοκαίρια, περνούσα τις μέρες μου στη φύση προσέχοντας τα πρόβατα μας μαζί με τον παππού μου. Αυτή ήταν και η περίοδος που ξεκίνησα να ψάχνομαι όλο και περισσότερο και προσπαθούσα να μάθω όσα πιο πολλά μπορούσα για τα ζωντανά που έβλεπα έξω στη φύση καθημερινά. Σε ηλικία μόλις 11 χρονών και με παρέα 50 πρόβατα κάθε μέρα στις πεδιάδες της Λευκωσίας, μπορούσα να αναγνωρίσω σχεδόν ό,τι πετούσε με την επιστημονική του ονομασία. Από τότε, τα ζώα, και ειδικά τα πουλιά, μου είχαν γίνει εμμονή. Το να μάθω να τα αναγνωρίζω ήταν μόνο η αρχή. Στη συνέχεια, έπρεπε να μάθω τι τρώνε, που φωλιάζουν, το κελάηδημα του κάθε πουλιού, τις συμπεριφορές τους, πώς αλληλοεπιδρούν το ένα με το άλλο κτλ. Ήταν ένα ταξίδι που όχι απλά δεν τελείωσε, αλλά όσο μεγαλώνω τόσο πιο πολύ συνειδητοποιώ ότι δεν πρόκειται να τελειώσει ποτέ. Αν και πέρασα από διάφορες φάσεις με διάφορα πουλιά να μου κινούν το ενδιαφέρον κατά καιρούς (πρώτα ήταν οι σπίζες, αργότερα τα υδρόβια, μεταναστευτικά και άλλα), η μεγαλύτερη και πιο διαχρονική μου αγάπη είναι τα αρπακτικά πουλιά.

Πώς αποφάσισες να γίνεις κτηνίατρος;

Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, η κτηνιατρική ήταν η μόνη σπουδή που εξ όσων γνώριζα θα μου πρόσφερε καθημερινή επαφή με τα ζώα και γι’ αυτό τον λόγο δεν ήθελα να επιδιώξω άλλη καριέρα. Ήθελα να γίνω κτηνίατρος πρωτίστως για να μπορώ να προσφέρω και να έρχομαι σε επαφή με την άγρια ζωή και ακολούθως για το ιατρικό κομμάτι, αυτό ήταν ένα δεύτερο πάθος που αναπτύχθηκε στην πορεία.

Τι κάνει ένας κτηνίατρος άγριας ζωής;

Ένας κτηνίατρος άγριας ζωής δουλεύει πρωτίστως για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, τα πιστεύω του, τις περιβαλλοντικές του ιδεολογίες και ακολούθως για τον οποιοδήποτε ιδιώτη ή οργανισμό. Είναι ένας κλάδος στον οποίο δεν έχεις να λογοδοτήσεις σε ιδιοκτήτες ζώων ή σε κάποιο ανώτερο σου. Ο μόνος σου επικριτής είναι η συνείδηση σου και η αγάπη σου για τη φύση, οπότε πιστεύω αν κάποιος δεν έχει αυτή την περιβαλλοντική ευαισθησία, πολύ δύσκολα μπορεί να αφιερωθεί σε αυτό το κομμάτι της ιατρικής ολοκληρωτικά.

© Constantinos Antoniou
Τι αγαπάς περισσότερο στη δουλειά σου;

Μέχρι τα 19 μου χρόνια, η πιο στενή επαφή που είχα με τα ζώα και τα πουλιά ήταν να τα παρατηρώ στο φυσικό τους περιβάλλον. Εκείνη την εποχή, το να δω ένα αετό ήταν το αποκορύφωμα της χρονιάς μου στο πεδίο. Το να βρίσκομαι τώρα σε ένα στάδιο της ζωής μου που φτάνουν στα χέρια μου αρκετά τέτοια πουλιά για περίθαλψη, αντιλαμβάνεσαι ότι ο ενθουσιασμός είναι ο ίδιος ή ακόμη και μεγαλύτερος, γιατί τώρα μπορώ να βοηθήσω ουσιαστικά. Όταν έχω έναν αετό στο χειρουργικό τραπέζι, δεν βλέπω ένα πουλί 2,5 κιλών με κατάγματα. Βλέπω ένα περήφανο πλάσμα ικανό να καταδιώκει και να συλλαμβάνει λεία καθημερινά, που μπορεί να δημιουργεί και να διατηρεί μια νοητή επικράτεια αρκετών τετραγωνικών χιλιομέτρων οριοθετημένη σε μορφολογίες του εδάφους και της βλάστησης, να περνά απαρατήρητο με 2 μέτρα άνοιγμα φτερών και να έχει την ικανότητα να κατασκευάζει φωλιές τεραστίων διαστάσεων κρυμμένες σε κοινή θέα. Ολόκληρη εξελικτική επιτυχία μπροστά μου και να είναι στο χέρι μου να της δώσω συνέχεια. Το να δω ένα πουλί στη φύση και να αναγνωρίσω ότι πρόκειται για πουλί που έζησε λόγω δικής μου ενέργειας είναι η μεγαλύτερη ηθική ικανοποίηση που μπορώ να βιώσω ως άνθρωπος.

Υπάρχει κάτι που δεν σου αρέσει στη δουλειά σου;

Δυστυχώς, στην άγρια ζωή αντανακλάται η κακία και η αδικαιολόγητη άγνοια του ανθρώπου για τη σημασία της φύσης, γιατί είμαι σίγουρος ότι κανένας λογικός άνθρωπος που κατανοεί τον τρόπο που δουλεύει η φύση δεν θα έβλαπτε ένα άγριο ζώο. Το να καταλήγουν στα χέρια μου πουλιά τα οποία έχουν τραυματιστεί λόγω ανθρώπινου παράγοντα είναι το πιο απογοητευτικό συναίσθημα και ίσως το χειρότερο μέρος της δουλειάς.

Υπάρχει κάποιο περιστατικό που έχει μείνει χαραγμένο στη μνήμη;

Είχα την ευκαιρία να κάνω ένα μέρος της πρακτικής μου Σλοβακία, σε ένα εξαιρετικό ορνιθολόγο. Εκεί, είχα την ευκαιρία να περιθάλψω ένα Βασιλαετό, για τον οποίο το πανεπιστήμιο εκεί δεν είχε ιδιαίτερες ελπίδες για την επιβίωσή του, οπότε με άφησαν να τον περιθάλψω, για να αποκτήσω πείρα. Για να μην μακρηγορήσω, απλά να σας αναφέρω ότι ο συγκεκριμένος αετός γέννησε πέρυσι στη δυτική Σλοβακία στη φύση και έχω ενημερωθεί από τους συνάδελφους εκεί ότι ο απόγονός του παρακολουθείται με πομπό. Αυτή ήταν η πρώτη μου ουσιαστική παρέμβαση στη φύση, την οποία δεν θα ξεχάσω ποτέ.

© Silvio A. Rusmigo
Συνδέθηκες ποτέ με κάποιο φτερωτό ασθενή σου;

Γενικά από ένα σημείο και μετά το έχω ως αρχή να προσπαθώ να μην συνδέομαι με ασθενείς, αλλιώς, αν έρθει η δύσκολη ώρα που θα πρέπει να προχωρήσω σε αναγκαία ευθανασία, δεν θα μπορώ να κάνω τη δουλειά μου σωστά, παρατείνοντας το μαρτύριο του πουλιού, επειδή για καθαρά εγωιστικούς λόγους θέλω να το κρατήσω ζωντανό.

Τι γίνεται όταν ένα πουλί δεν μπορεί να επιστρέψει στη φύση; Ζωή σε αιχμαλωσία ή ευθανασία;

Εξαρτάται! Πολλές φορές η απελευθέρωση συγκεκριμένων ειδών είναι πολύ δύσκολη έως αδύνατη, αν έχουν έστω και την παραμικρή αναπηρία. Για παράδειγμα, για ένα επιδημητικό υδρόβιο πουλί, όπως ο Καραπαττάς, μια ατέλεια στο πέταγμα δεν είναι κάτι το καταστροφικό. Για ένα Δεντροφάλκονο, όμως, που κυνηγά χελιδόνια με απίστευτες ταχύτητες και ελιγμούς, η παραμικρή απόκλιση στην κλίση των φτερών πτήσης είναι αργός θάνατος. Τέτοια πουλιά δεν μπορούν να απελευθερωθούν πίσω στη φύση, αλλά μπορούν να ζήσουν μια αξιοπρεπή ζωή στις κατάλληλες εγκαταστάσεις και έχουν πολλά ενδεχομένως να προσφέρουν στο είδος τους. Κατά κανόνα, τα νεαρά πουλιά προσαρμόζονται πολύ πιο εύκολα, οπότε τα προτιμούμε για ζωή σε αιχμαλωσία, γιατί ζουν με λιγότερο στρες. Αν φτάσει στα χέρια μας ένα τέτοιο πουλί με ελάχιστη ζημιά, τότε η διαβίωση του σε συνθήκες αιχμαλωσίας δεν είναι το τέλος, αλλά η αρχή. Μπορεί να συνεισφέρει στην ενημέρωση του κοινού και να λειτουργήσει ως πρεσβευτής του είδους του, βοηθώντας έτσι στην ευαισθητοποίηση του κοινού. Σε άλλες περιπτώσεις, μπορούμε ακόμη και να τα εντάξουμε σε προγράμματα αναπαραγωγής σε αιχμαλωσία, συνεισφέροντας στο είδος τους με απογόνους. Οπότε, όπου χρειάζεται πάντα δίνεται δεύτερη ευκαιρία. Όπου όμως τα ζώα υποφέρουν, είτε από πόνο, είτε από στρες, χωρίς καλή πρόγνωση και είναι καταδικασμένα να μην απελευθερωθούν, και αν κρίνουμε ότι δεν μπορούν να απαλλαγούν από τον πόνο ή δεν πρόκειται να προσαρμοστούν στις συνθήκες διαβίωσης που παρέχουμε, η ευθανασία επιβάλλεται και είναι ευθύνη μας να την διεκπεραιώσουμε.

Κάνε εισφορά

Γίνε Μέλος

Οικογενειακή συνδρομή μέλους

elGreek
Scroll to Top