Ως αποτέλεσμα, γίνεται πολύ δύσκολο για οποιονδήποτε θέλει και ενδιαφέρεται να ενημερωθεί για τον Ακάμα και την προστασία του να παρακολουθήσει το θέμα, να αντιληφθεί τι έχει συμβεί, να ενημερωθεί για τις εξελίξεις και το σημαντικότερο: να κρίνει αν συμφωνεί με τις τελευταίες εξελίξεις ή αν αυτές τον κάνουν να θέλει να βγει στους δρόμους να διαδηλώσει.

Προσπαθήσαμε να σας μεταφέρουμε τις τελευταίες εξελίξεις και πως αυτές σχετίζονται με τα θέματα που χρονολογούνται, απαντώντας τις συχνότερες ερωτήσεις που δεχόμαστε από το κοινό και που προκύπτουν από τα όσα έχουν λεχθεί τον τελευταίο μήνα.

1. 'Πάρκο Ακάμα'; Τι σημαίνει αυτό;

Θα έχετε διαβάσει στον Τύπο ή στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης τον όρο ‘Πάρκο Ακάμα’. Τι σημαίνει όμως αυτό; Κατ’ αρχήν, άλλο Ακάμας και άλλο ‘Πάρκο Ακάμα’. Με τον όρο ‘Πάρκο Ακάμα’ εννοείται το Εθνικό Δασικό Πάρκο Ακάμα. Αυτό έχει κηρυχθεί με βάση των Περί Δασών Νόμο με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου του 2016, καλύπτοντας όλη την κρατική γη εντός της περιοχής Natura 2000 της Χερσονήσου του Ακάμα. Η περιοχή του Εθνικού Δασικού Πάρκου καλύπτει περίπου το 75% του Natura 2000. Το υπόλοιπο 25% αποτελεί ιδιωτική γη.

2. Γιατί λένε ότι ο Ακάμας συρρικνώνεται;

Στο άκουσμα της λέξης Ακάμας, υπάρχει η ίσως αθώα εντύπωση ότι ολόκληρη η Χερσόνησος αποτελεί προστατευόμενη φυσική περιοχή. Η πραγματικότητα όμως απέχει πολύ από αυτό. Η προστατευόμενη περιοχή Natura 2000 του Ακάμα βάσει, μεταξύ άλλων, και μελετών του Κράτους, θα έπρεπε να ήταν μεγαλύτερη έτσι ώστε να καλύπτονταν πλήρως τα είδη για τα οποία προστατεύεται η περιοχή αυτή. Όμως η περιοχή Natura 2000 του Ακάμα είναι κατά 50% μικρότερη από τις αρχικές μελέτες και από τη ‘Σημαντική Περιοχή για τα Πουλιά’ που ορίζει το BirdLife International. Το Εθνικό Δασικό Πάρκο δηλαδή αφορά το 75% μιας ήδη συρρικνωμένης προστατευόμενης περιοχής.

3. Τι σημαίνουν τα όσα διαβάζουμε στον Τύπο ότι το Πάρκο θα παραδοθεί μέχρι το 2022;

Το 2016, το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε επίσης την αξιοποίηση του Εθνικού Δασικού Πάρκου μέσω προτάσεων από εξειδικευμένο σύμβουλο. Ως αποτέλεσμα, ετοιμάστηκε το Σχέδιο Αειφορικής Ανάπτυξης του Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακάμα. Στο Σχέδιο περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η δημιουργία 8 καθορισμένων εισόδων στο Πάρκο, η βελτίωση του οδικού δικτύου της περιοχής, η δημιουργία 14 κόμβων παροχής διευκολύνσεων που θα παρέχουν διάφορες υπηρεσίες όπως αναψυκτήρια, τουαλέτες και περίπτερα με σουβενίρ και άλλες πολλές πρόνοιες. Αυτό το Σχέδιο εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο την 1η Νοεμβρίου 2018, με χρονικό ορίζοντα υλοποίησης το 2022.  

4. Και ποιο είναι το πρόβλημα;

Στη θεωρία δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα με τη διαχείριση ενός Δασικού Πάρκου. Και το συγκεκριμένο Σχέδιο περιλαμβάνει κάποιες θετικές πρόνοιες, όπως τη ρύθμιση της πίεσης από την επισκεψιμότητα μέσω της χρήσης εισόδων και το συμβολικό αντίτιμο που θα αξιοποιείται για την καλύτερη διαχείριση του Πάρκου, τη διευκόλυνση των επισκεπτών και την ανάπτυξη των τοπικών κοινοτήτων. Προκύπτουν όμως και πολλά προβλήματα σε σχέση με την προστασία και σωστή διαχείριση της περιοχής Natura 2000 της Χερσονήσου του Ακάμα. Κάποια από τα σοβαρότερα ζητήματα είναι τα εξής:

Καταρχήν, το Σχέδιο αυτό, με όλη του τη λεπτομέρεια, που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τη δημιουργία αναψυκτηρίων στις ευαίσθητες περιοχές του Νοτίου Κόλπου της Λάρας και της Φοντάνα Αμορόζα και τη βελτίωση 88 χιλιομέτρων δρόμων, έχει εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο πριν εξεταστεί από τις Αρμόδιες Αρχές αν τα όσα προτείνει ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά την περιοχή Natura 2000 εντός του Εθνικού Δασικού Πάρκου. Αυτό άλλωστε ζητά και η νομοθεσία που διέπει τις περιοχές Natura 2000. Ο Πτηνολογικός, στα πλαίσια σχετικών διαβουλεύσεων για το Σχέδιο, εξέφρασε αυτές και άλλες ανησυχίες, οι οποίες δυστυχώς έχουν αγνοηθεί χωρίς αιτιολόγηση.

Δεύτερον, ήδη υπάρχουν Διαχειριστικά Σχέδια για την περιοχή Natura 2000, τα οποία νομικά υπερισχύουν του Σχεδίου για το Πάρκο, καθώς και πολλά άλλα Σχέδια για την περιοχή τα οποία όμως δεν έχουν ακόμη τεθεί σε ισχύ. Οι διαχειριστικές ρυθμίσεις που αυτά δίνουν για την προστασία των οικοτόπων, της χλωρίδας, των πουλιών και άλλων ειδών πανίδας δεν είναι σε πλήρη συνέργεια με τα όσα προτείνει το Σχέδιο για το Πάρκο.

Τέλος, βρισκόμαστε σε μια φάση όπου το Κράτος προχωρά με νέες προτεινόμενες υποδομές στον Ακάμα ενώ δεν έχουν ληφθεί ακόμη άμεσα μέτρα για την κατεδάφιση των υφιστάμενων παράνομων κατασκευών που λειτουργούν εδώ και χρόνια στην περιοχή, και δεν είμαστε σίγουροι κατά πόσον αυτό θα θεωρηθεί προτεραιότητα.

Άρα θεωρούμε ότι το Σχέδιο αυτό και οι γοργοί ρυθμοί με τους οποίους η υλοποίησή του κινείται από το Κράτος δεν θωρακίζουν την προστασία της περιοχής Natura 2000 του Ακάμα. 

5. Τι να περιμένουμε ότι θα φέρει το μέλλον;

Το μέλλον του Ακάμα παραμένει δυστυχώς αβέβαιο. Ενώ το Κράτος προχωρά με την υλοποίηση του Σχεδίου για το Πάρκο, μια νέα πρόκληση ελλοχεύει για ολόκληρη την περιοχή Natura 2000: τα Τοπικά Σχέδια Ακάμα και Πέγειας που ετοιμάζει το Πολεοδομικό Συμβούλιο που θα κρίνουν που και ποιο είδος ανάπτυξης θα επιτρέπεται. Ο Πτηνολογικός θα παραμείνει όπως πάντα ενεργός παρακολουθώντας και δρώντας στις εξελίξεις, με όραμα την αποτελεσματική προστασία και διαχείριση της Χερσονήσου, για τη φύση και την κοινωνία.