Δεν υπάρχει τίποτα πιο συμβολικό ίσως που να καταδεικνύει τη συνεχιζόμενη αποτυχία μας να ζήσουμε σε αρμονία με τη φύση από την εικόνα ενός τεράστιου νέου καζίνο υπό κατασκευή στις όχθες ενός διεθνώς σημαντικού υγροτόπου.
Γνώριζα εδώ και καιρό για αυτή τη διαβόητη ανάπτυξη δίπλα από τη Λίμνη Ζακακίου, αλλά ήταν συγκλονιστικό όταν επισκέφτηκα την περιοχή και είδα το καζίνο και, ίσως πιο σημαντικό, τη γύρω οικιστική ανάπτυξη να μεταμορφώνουν το τοπίο της Χερσονήσου του Ακρωτηρίου: απώλεια ζωτικών βιοτόπων για είδη όπως το Μαυροφάλκονο, αυξημένη ζήτηση νερού σε μια ήδη πιεσμένη περιοχή από άποψης νερού, και αναπόφευκτη αύξηση της ενόχλησης στην άγρια ζωή.
Είχα επιστρέψει στο νησί για πρώτη φορά μετά από τέσσερα χρόνια μετά από πρόσκληση του BirdLife Cyprus, του εταίρου μας εδώ. Καθώς τελειώνει το πρώτο έτος της δεκαετίας του ΟΗΕ για την Οικολογική Αποκατάσταση, η επίσκεψή μου ήταν μια έγκαιρη υπενθύμιση για τις τεράστιες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν πολλοί εταίροι του BirdLife σε όλη τη Μεσόγειο όσον αφορά την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, καθώς παλεύουν ενάντια στη μη βιώσιμη ανάπτυξη και την παράνομη θανάτωση πουλιών. Πρέπει να βρούμε τρόπους να σταματήσουμε την καταστροφή, να προστατεύσουμε τα καλύτερα και να αποκαταστήσουμε τα υπόλοιπα.
Να σταματήσουμε την καταστροφή
Κάθε χρόνο στη Μεσόγειο, θηρεύονται, παγιδεύονται ή δηλητηριάζονται παράνομα σχεδόν 25 εκατομμύρια πουλιά. Δυστυχώς, η Κύπρος είναι ένα από τα μελανά σημεία. Έτσι, ήταν καλό που κατά την επίσκεψή μου συζητήσαμε για την πραγματική πρόοδο που έχει σημειωθεί στην αντιμετώπιση της παράνομης παγίδευσης πουλιών, ιδιαίτερα στις Βρετανικές Βάσεις. Όταν επισκέφθηκα την Κύπρο το 2017, τα επίπεδα παράνομης παγίδευσης είχαν φτάσει στο υψηλότερο σημείο όλων των εποχών. Ωστόσο, μια συντονισμένη προσπάθεια από τις Βρετανικές Βάσεις και οργανώσεις όπως το BirdLife Cyprus, οι CABS και η RSPB για να αυξηθούν οι περιπολίες, η επιβολή του νόμου και η αφαίρεση υποδομών παγίδευσης οδήγησε σε μείωση κατά 90% του αριθμού πουλιών που θανατώθηκαν το 2020.
Αυτό είναι ένα σημαντικό επίτευγμα και δείχνει τι μπορεί να επιτευχθεί, ειδικά όταν συνδυάζεται με εκστρατείες ευαισθητοποίησης υψηλού προφίλ, όπως αυτές που στηρίζει ο γνωστός υπερασπιστής της φύσης και τηλεοπτικός παρουσιαστής Chris Packham.
Ωστόσο, όπως με τα περισσότερα προβλήματα παράνομης θανάτωσης πουλιών, δεν μπορούμε να επαναπαυόμαστε ούτε στιγμή. Πέρυσι, η Βουλή των Αντιπροσώπων αποδυνάμωσε τη νομοθεσία που αφορά στην καταπολέμηση της παράνομης θανάτωσης πουλιών, μειώνοντας μεταξύ άλλων τις ποινές για 14 προστατευόμενα μη θηρεύσιμα είδη (τα οποία τυχαίνει να είναι αυτά που θέλουν περισσότερο οι παγιδευτές) στο ένα δέκατο αυτού που ήταν (από €2000 σε €200). Αυτό δικαίως προκάλεσε δημόσια κατακραυγή, και το BirdLife Cyprus παρέδωσε την περασμένη εβδομάδα αίτημα στην Πρόεδρο της Κυπριακής Βουλής, το οποίο υπέγραψαν σχεδόν 14.000 άτομα τα οποία ζητούν την ακύρωση αυτής της τροποποίησης.
Είναι, ως εκ τούτου, καλό το ότι η Διοίκηση των Βρετανικών Βάσεων (η οποία είναι η αρμόδια αρχή για την επιβολή του νόμου σε μία από τις χειρότερες περιοχές για παγίδευση πουλιών, το Κάβο Πύλα) δεν ακολούθησε το παράδειγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας και έχει διατηρήσει αυστηρές ποινές για τους παρανομούντες. Αλλά είναι ξεκάθαρο ότι ακόμα υπάρχει ζήτηση στην κατανάλωση αμπελοπουλιών, επομένως πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση, να διατηρήσουμε τα επίπεδα επιβολής του νόμου για να αποτρέψουμε την αύξηση της παράνομης θανάτωσης, προσπαθώντας παράλληλα να βρούμε νέους τρόπους να αλλάξουμε τις στάσεις και τις συμπεριφορές των ανθρώπων.
Να προστατέψουμε τα καλύτερα
Είναι απογοητευτικό το πόση προσπάθεια πρέπει να καταβληθεί για την αντιμετώπιση της παράνομης θανάτωσης πουλιών, ειδικά όταν υπάρχουν τόσες άλλες πιεστικές ανησυχίες: για παράδειγμα, η ανεξέλεγκτη και σαφώς μη βιώσιμη ανάπτυξη. Η κατάσταση στην Κύπρο είναι όπως και σε άλλα μέρη της Μεσογείου που αντιμετωπίζουν μια φαινομενικά ακόρεστη ζήτηση για βραχυπρόθεσμο οικονομικό κέρδος ανεξάρτητα από το περιβαλλοντικό κόστος και αγνοώντας τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Ενώ το καζίνο που περιέγραψα παραπάνω βρίσκεται εκτός της δικαιοδοσίας των Βρετανικών Βάσεων, τα νέα σχέδια για την (μη-στρατιωτική) ανάπτυξη του Ακρωτηρίου αποτελούν την προσπάθεια της Διοίκησης των Βρετανικών Βάσεων να πλαισιώσει τη μελλοντική ανάπτυξη στη Χερσόνησο προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον. Η ανάγκη για ένα αξιοπρεπές στρατηγικό σχέδιο ήταν προφανής όταν επισκεφθήκαμε το Lady's Mile - την παράκτια λωρίδα που πλαισιώνει τη μεγαλύτερη αλυκή του νησιού, η οποία φιλοξενεί εμβληματικά είδη όπως τα Φλαμίνγκο. Όλο και περισσότεροι ντόπιοι και τουρίστες επισκέπτονται το Lady’s Mile ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες, ενώ ο χωματόδρομος και οι χώροι στάθμευσης κοντά στα εστιατόρια επεκτείνονται χωρίς καθόλου σχεδόν περιορισμούς. Αυτό καταστρέφει τον παράκτιο βιότοπο και έχει σοβαρές συνέπειες για ορισμένα από τα πιο απειλούμενα είδη πουλιών και χελωνών που φωλιάζουν στην περιοχή. Στις αρχές του 2022, αναμένουμε να δημοσιευτεί το νέο αναπτυξιακό σχέδιο και πρέπει να είναι άρτιο, ώστε να υποστηρίζει τους περιβαλλοντικούς στόχους της προστατευόμενης περιοχής, ξεκινώντας με ένα πραγματικά περιβαλλοντικά βιώσιμο σχέδιο για τη διαχείριση των επισκεπτών στο Lady's Mile.
Να αποκαταστήσουμε τα υπόλοιπα
Αν και φαίνεται ότι έχουμε πολλή δουλειά ακόμη για την προστασία των σημαντικότερων φυσικών περιοχών στο νησί, ήταν καλό που είδα την πρόοδο που σημειώθηκε για την αποκατάσταση του Λιβαδιού Ακρωτηρίου – μια τοποθεσία που επισκέφθηκα το 2017 και η οποία έχει επωφεληθεί από δύο χρηματοδοτήσεις από το Darwin Initiative του Ηνωμένου Βασιλείου. Με την αύξηση της βόσκησης (από 30 σε 150 αγελάδες), το λιβάδι έχει επεκταθεί, ωφελώντας είδη όπως η Πελλοκατερίνα που επέστρεψε στην περιοχή. Υπάρχουν πολλά που πρέπει να γίνουν για να μην χάσουμε όλα όσα πετύχαμε, κτίζοντας εξαιρετικές σχέσεις με την αγροτική κοινότητα και ελπίζω ότι η σύναψη μιας συνεχιζόμενης συμφωνίας για τη διαχείρισης της περιοχής που θα υποστηρίζεται από ένα νέο αγρο-περιβαλλοντικό μέτρο να είναι ένας τρόπος για να εκπληρωθούν οι δυνατότητες της περιοχής.
Κατά τη συμμετοχή μου σε μια πρωινή παρατήρηση πουλιών για οικογένειες και παιδιά με την ομάδα του BirdLife Cyprus, απολαμβάνοντας αλκυόνες, χιονάτες, ερωδιούς, πάπιες και κορμοράνους, έγινε απόλυτα σαφές ότι οι ενέργειες και οι αποφάσεις που λαμβάνουμε τώρα θα διαμορφώσουν το μέλλον των παιδιών μας. Όπως πολλά μέρη της Ευρώπης, η Κύπρος χρειάζεται απεγνωσμένα ένα εναλλακτικό οικονομικό μέλλον το οποίο κινείται μακριά από το παλιό, καταστροφικό μοντέλο που εξαρτάται από την ταχύτατη επέκταση «γκρίζων» υποδομών, και προς ένα μοντέλο που αγκαλιάζει τις αναδυόμενες παγκόσμιες και περιφερειακές δεσμεύσεις για αποκατάσταση της φύσης και την απαλλαγή της οικονομίας από τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, και που στηρίζει επιχειρήσεις που νοιάζονται για το περιβάλλον και επενδύουν στη φύση. Γιατί η ευημερία μας και η ίδια η επιβίωσή μας εξαρτάται εν τέλει από την υγεία του φυσικού κόσμου.
Greek 
English