Από τις καταγραφές πεδίου γνωρίζουμε ότι ο πληθυσμός του Τρυγονιού Streptopelia turtur έχει μειωθεί κατά 79% τα τελευταία 30 χρόνια στην Ευρώπη, καθιστώντας το πλέον ως ένα από τα πιο απειλούμενα είδη μεταναστευτικών πουλιών στον κόσμο. Οι κύριοι λόγοι για αυτή τη μείωση είναι η εντατική γεωργία και το κυνήγι. Στην Ευρώπη το φθινοπωρινό κυνήγι του είδους επιτρέπεται σε δέκα Κράτη Μέλη: Αυστρία, Βουλγαρία, Γαλλία, Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, Κύπρο, Μάλτα, Πορτογαλία και Ρουμανία.
Λόγω της επείγουσας αυτής κατάστασης στην οποία βρίσκεται το Τρυγόνι, το 2018 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνέταξε ένα Διεθνές Σχέδιο Δράσης, το οποίο περιγράφει διάφορα μέτρα διατήρησης που πρέπει να παρθούν από όλα τα Κράτη Μέλη– συμπεριλαμβανομένης και της προσωρινής απαγόρευσης (moratorium) θήρευσης του είδους ώστε να ανακάμψει ο πληθυσμός. Δυστυχώς, όμως, διάφορα Κράτη Μέλη, συμπεριλαμβανομένης και της Κύπρου, εναντιώθηκαν στο προτεινόμενο μέτρο υποστηρίζοντας ότι θα πρέπει πρώτα να παρθούν μέτρα για αντιμετώπιση της εντατικής γεωργίας, και όχι να τιμωρούνται οι κυνηγοί για τη μείωση του είδους.
Συνάμα, η ΕΕ ξεκίνησε τη δημιουργία ενός εργαλείου, το λεγόμενο μοντέλο Διαχείρισης Προσαρμοστικής Κάρπωσης (ΔΠΚ), το οποίο θα καθορίζει, στη βάση επιστημονικών παραμέτρων, τι μπορεί να αποτελέσει βιώσιμη θήρευση του είδους. Σε πρόσφατο συνέδριο που έγινε το περασμένο Μάιο για αυτό το θέμα, τόσο το BirdLife Cyprus όσο και το BirdLife International υποστηρίξαν ότι θα πρέπει να εφαρμοστεί απαγόρευση κυνηγιού του Τρυγονιού για τουλάχιστον 4 χρόνια σε όλη την Ευρώπη, δίδοντας έτσι στο είδος την ευκαιρία που χρειάζεται για να ανακάμψει.
Ως συνέχεια του συνεδρίου, στις αρχές Ιουλίου η Επιτροπή συναντήθηκε με τα Κράτη Μέλη για να συζητήσουν το κυνήγι του είδους για το ερχόμενο φθινόπωρο. Τα ενθαρρυντικά νέα είναι ότι για τον δυτικό μεταναστευτικό διάδρομο (Western Flyway – Ισπανία, Γαλλία και άλλες γειτονικές χώρες) έχει αποφασιστεί ότι θα πρέπει να εφαρμοστεί προσωρινή απαγόρευση. Μάλιστα, με πρόσφατη απόφασή της, η Ισπανία έχει επιβάλει μονοετή απαγόρευση κυνηγιού του Τρυγονιού στη χώρα, δίνοντας επιτέλους μια πολυπόθητη ανάσα στο απειλούμενο αυτό είδος. Από την άλλη, για τον κεντροανατολικό μεταναστευτικό διάδρομο (Central Eastern Flyway – Ιταλία, Βαλκανικές χώρες, Ελλάδα – σε αυτόν εντάσσεται και η Κύπρος) τα Κράτη Μέλη δεν ήταν υπέρ της προσωρινής απαγόρευσης. Αντί αυτού έχουν ‘αποδεχθεί’ τη μείωση της κάρπωσης κατά 50% για αυτό το φθινόπωρο.
Για την Κύπρο, αυτό σημαίνει ότι το ερχόμενο φθινόπωρο θα μπορούν να θηρευτούν γύρω στα 17.000 τρυγόνια. Το επίπεδο κάρπωσης θα παρακολουθείται μέσω μιας εφαρμογής που έχει δημιουργήσει η Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας όπου κάθε κυνηγός θα πρέπει να δηλώνει πόσα τρυγόνια έχει θηρεύσει σε κάθε του εξόρμηση. Όταν ο αριθμός αυτός φτάσει στις 17.000, τότε το κυνήγι τρυγονιού σταματά για την τρέχουσα περίοδο. Παρόμοιοι τρόποι καταγραφής κάρπωσης του Τρυγονιού έχουν εφαρμοστεί σε Μάλτα και Ισπανία, όμως οι κυνηγοί έδειξαν μειωμένο ενδιαφέρον συμμετοχής ή η δηλωμένη κάρπωση ήταν κατά πολύ χαμηλότερη από την πραγματική. Για αυτό τον λόγο, και επειδή η Κύπρος ακόμα δεν έχει θέσει όριο κάρπωσης για τα τρυγόνια, διατηρούμε αμφιβολίες για τη σωστή εφαρμογή αυτού του μέτρου, αφού το επίπεδο κάρπωσης θα εξαρτάται αποκλειστικά από τις καταχωρήσεις που θα κάνουν οι ίδιοι οι κυνηγοί.
Παρόμοιοι τρόποι καταγραφής κάρπωσης του Τρυγονιού έχουν εφαρμοστεί σε Μάλτα και Ισπανία, όμως οι κυνηγοί έδειξαν μειωμένο ενδιαφέρον συμμετοχής ή η δηλωμένη κάρπωση ήταν κατά πολύ χαμηλότερη από την πραγματική. Για αυτό τον λόγο, και επειδή η Κύπρος ακόμα δεν έχει θέσει όριο κάρπωσης για τα τρυγόνια, διατηρούμε αμφιβολίες για τη σωστή εφαρμογή αυτού του μέτρου, αφού το επίπεδο κάρπωσης θα εξαρτάται αποκλειστικά από τις καταχωρήσεις που θα κάνουν οι ίδιοι οι κυνηγοί.
Η Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας, ως η αρμόδια αρχή για την προστασία και διατήρηση των άγριων πουλιών, θα πρέπει να ‘πείσει’ ότι ο προτεινόμενος μηχανισμός παρακολούθησης και ελέγχου του κυνηγίου του Τρυγονιού είναι αξιόπιστος και αποτελεσματικός. Αυτή είναι και μια από τις κύριες προϋποθέσεις που έχει θέσει στο τραπέζι η Επιτροπή προς τα Μέλη Κράτη, τονίζοντας τους ότι διαφορετικά το σενάριο μηδενικής κάρπωσης θα πρέπει να εξεταστεί και για τον κεντροανατολικό μεταναστευτικό διάδρομο από την ερχόμενη χρονιά.
Για τη διάσωση ενός τόσο εμβληματικού είδους όπως το Τρυγόνι απαιτείται συντονισμένη και συλλογική δράση σε διεθνές επίπεδο για να καταφέρουμε να σώσουμε το είδος από την εξαφάνιση του. Μαζί με το BirdLife Ελλάδας, Μάλτας, Τουρκίας και Ισραήλ λαμβάνουμε μέρος σε μια εκστρατεία ενημέρωσης, έρευνας και άσκησης πολιτικής πίεσης για το Τρυγόνι.
Για περισσότερες πληροφορίες και τρόπους να μας βοηθήσετε να σώσουμε το Τρυγόνι, μπορείτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα της εκστρατείας εδώ.